Unikanie podwójnego opodatkowania
Dochody z każdej pracy podlegają opodatkowaniu w tym kraju, w którym praca jest wykonywana. Urząd skarbowy wymaga od podatników ujawnienia wszystkich dochodów, także tych uzyskanych z tytułu pracy za granicą. Podatnicy są zobowiązaniu do rozliczania takich dochodów także w Polsce. Wiązać się to może z koniecznością zapłacenia podwójnego podatku. Podatek płaci się bowiem w kraju będącym miejscem zamieszkania oraz w miejscu wykonywania pracy.
Aby unikać podwójnego opodatkowania tych samych dochodów, pomiędzy państwami zawierane są dwustronne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Podstawowym celem zawierania takich umów jest zapewnienie, aby transgraniczne dochody uzyskiwane przez osoby pracujące w jednym z państw, nie były jednocześnie opodatkowane w obu państwach.
applezoomzoom/bigstockphoto.com
Ogólna zasada jest taka, że wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym z umawiających się państw podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba, że praca wykonywana jest w drugim państwie. Jednak zgodnie z art. 3 ustawy o podatku od dochodu osób fizycznych, podatnicy, których miejscem zamieszkania jest Polska, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodu.
W teorii istnieją cztery rodzaje metod unikania podwójnego opodatkowania. Są to metoda wyłączenia pełnego, metoda odliczenia pełnego, metoda wyłączenia z progresją oraz metoda odliczenia proporcjonalnego. Polska stosuje dwie metody. Pierwsza z nich to metoda wyłączenia z progresją. Druga to metoda proporcjonalnego odliczenia.
Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że podatnik najpierw oblicza dochód całkowity (Dc), sumując dochody ze źródeł położonych w Polsce i za granicą. Następnie od dochodu całkowitego podatnik oblicza podatek (P) według skali podatkowej. Na koniec należy obliczyć stopę procentową (S) według wzoru S = (P/Dc) × 100. Stopę procentową podatku (S) należy zastosować do dochodu uzyskanego ze źródeł położonych w Polsce i obliczyć w ten sposób należny podatek dochodowy. Metodę wyłączenia z progresją przewidują między innymi umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z Austrią, Danią, Hiszpanią, Irlandią, Niemcami, Ukrainą, Wielką Brytanią.
Metoda zaliczenia proporcjonalnego polega na tym, że dochód osiągnięty za granicą kraju łączy się z dochodami w Polsce. Od podatku obliczonego od łącznej sumy tych dochodów odliczona zostaje kwota równa podatkowi, jaki zapłacony został w drugim państwie. Odliczenie to możliwe jest do wysokości podatku, jaki przypada proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie. W tym celu do dochodów, jakie osiągnięto w Polsce dolicza się te z zagranicy i oblicza podatek wg skali 18 lub 32%. Od podatku obliczonego od łącznej sumy odlicza się wtedy kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Jeśli chodzi o limit podatku zapłaconego za granicą, który podlega odliczeniu, należy podatek wyliczony od sumy dochodów pomnożyć przez dochód osiągnięty wyłącznie za granicą i podzielić przez łączne dochody. Taką metodę przewidują umowy z krajami takimi jak Holandia, Rosja czy USA. Metoda ta stosowana jest również przez podatników pracujących w krajach, z którymi Polska nie ma zawartych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Warto podkreślić, że przychody otrzymane w walutach obcych, a także koszty uzyskania przychodu, wydatki, kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, a także podstawę obliczenia podatku trzeba przeliczyć na złotówki. Zgodnie z zapisami ustawy o podatku od dochodu osób fizycznych art. 11 “Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.”