Lista płac
Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, pracodawca zobowiązany jest do terminowego wypłacania wynagrodzenia za pracę pracownikowi, z którym nawiązał stosunek pracy. Podstawą do wypłacenia tych zobowiązań jest lista płac.
Lista płac jest dokumentem księgowym, potwierdzającym naliczenie pensji pracownikowi, z uwzględnieniem wszystkich obowiązkowych składek finansowych. Musi ona odpowiadać wymogom stawianym przez przepisy o rachunkowości, przepisy podatkowe oraz ubezpieczeniowe. Obliczanie listy płac jest obowiązkiem księgowego danego przedsiębiorstwa. Lista płac nie ma określonego wyglądu, ale z jej treści musi wynikać realizacja obowiązkowych rozliczeń wobec ZUS i urzędu skarbowego, bowiem pracodawca co miesiąc zobowiązany jest obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy od pracownika, pobrać ją z wynagrodzenia i terminowo wpłacić do urzędu skarbowego. Zgodnie z przepisami obowiązkiem pracodawcy jest również obliczanie, pobieranie z wynagrodzenia i przekazywanie do ZUS składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i zdrowotne.
MPiPS rozporządzeniem zobowiązuje także pracodawcę do prowadzenia dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy, między innymi poprzez prowadzenie indywidualnych kart przychodów pracownika. Każdy pracownik musi mieć założoną imienną kartę wskazującą na wypłacanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą. Wypłata wynagrodzenia musi być poprzedzona wieloma czynnościami, które w sposób rzetelny pozwolą na naliczenie wynagrodzenia za pracę. Na podstawie dokumentacji istotne jest wyliczenie czasu faktycznie przepracowanego, czasu choroby, czasu urlopu płatnego i niepłatnego, czasu pracy w godzinach nadliczbowych, czasu pracy w porze nocnej, czasu dyżuru, czas opieki nad dzieckiem itd., a także uwzględnienie decyzji o przyznawaniu premii, nagród pieniężnych, oraz zaświadczenia i inne dokumenty uprawniające do ulgi podatkowej, dodatków i dopłat.
Naliczając wynagrodzenie należy uwzględnić powyższe informacje ponieważ mają one wpływ na sposób obliczania zaliczki na podatek, czy składki ZUS.
Lista płac sporządzana jest dla wszystkich pracowników najczęściej co miesiąc i powinna zawierać stałe elementy takie jak:
- nazwę przedsiębiorstwa;
- oznaczenie lub nazwę listy płac;
- ponumerowane strony;
- miesiąc, którego dotyczy,
- datę sporządzenia,
- podpis osoby sporządzającej i akceptującej.
Lista płac może mieć różną liczbę rubryk. Najważniejsze jest, aby ujęte zostały następujące pozycje:
- imię i nazwisko pracownika (pesel);
- wynagrodzenie brutto podzielone na składkowe i nieskładkowe, ponieważ wynagrodzenie za czas choroby dodaje się do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne;
- składki emerytalne, rentowe i chorobowych i ich suma;
- zaliczka na podatek dochodowy może być w rozbiciu na elementy ją tworzące: podstawa obliczenia zaliczki podatkowej, koszty uzyskania przychodów, stopa podatku, ulga podatkowa;
- potrącenia z wynagrodzeń pracownika;
- kwota do wypłaty i pokwitowanie.
Lista płac stanowi dowód na rozliczenie się pracodawcy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz zasiłków finansowanych z funduszu ubezpieczeń społecznych, rozliczenie wobec urzędu skarbowego.