Składki na Fundusz Pracy
Fundusz pracy (FP), jako instrument polityki społecznej i gospodarczej, jest państwowym funduszem celowym, którego środkami dysponuje właściwy minister do spraw pracy – obecnie Minister Pracy i Polityki Społecznej. Funkcjonujący od 1 stycznia 1990 roku, na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy*, ma on na celu łagodzenie skutków bezrobocia, promocję zatrudnienia oraz aktywizację osób bezrobotnych i poszukujących pracy.
fot. kadmy/bigstockphoto.com
Jego środki przeznaczane są w głównej mierze na zasiłki i inne świadczenia dla osób bezrobotnych, aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, takie jak: prace interwencyjne, roboty publiczne, szkolenie i przekwalifikowanie osób bezrobotnych (na przykład na powstały niedawno Krajowy Fundusz Szkoleniowy), poradnictwo zawodowe, a także na finansowanie kosztów związanych ze specjalizacją i stażami zawodowymi lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych oraz na badanie rynku pracy.
Środki Funduszu Pracy w większości pochodzą z obowiązkowych składek w całości płaconych przez pracodawców i osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w wysokości 2,45%** podstawy wymiaru składki na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wynoszącej co najmniej minimalne wynagrodzenie (1750,00 zł brutto), 80% minimalnego wynagrodzenia w przypadku osób pracujących pierwszy rok lub co najmniej 50% w przypadku osób wykonujących pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności albo tymczasowego aresztowania. Dodatkowo, środki FP pochodzą z dotacji budżetu państwa, budżetu Unii Europejskiej oraz odsetek od środków na rachunkach bankowych.
Obowiązek odprowadzania comiesięcznej składki na Fundusz Pracy ma pracodawca zatrudniający pracowników na podstawie umowy o pracę – w pełnym wymiarze czasu pracy przy minimalnym wynagrodzeniu lub w niepełnym wymiarze (np. 3/4 etatu), jeśli wynagrodzenie pracownika jest równe/wyższe od pełnej kwoty wynagrodzenia minimalnego, umowy o pracę nakładczą, umowę agencyjną bądź umowę zlecenie. Pracodawca niebędący jednostką budżetową, ani samorządowym zakładem budżetowym opłaca składkę do 15 dnia następnego miesiąca. Co istotne, składka na FP należna jest zawsze – nawet jeśli na skutek zwolnienia chorobowego, bezpłatnego urlopu czy rozpoczęcia/zakończenia pracy w trakcie miesiąca, pracownik nie osiągnął pełnego wynagrodzenia. W takim przypadku, podstawa składki obliczana jest na okres całego miesiąca.
Składek na Fundusz Pracy nie opłacają pracodawcy za:
- pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego, przez okres 36 miesięcy od pierwszego miesiąca powrotu do pracy;
- zatrudnione osoby w wieku powyżej pięćdziesiątego roku życia, pozostające w okresie 30 dni przed podjęciem pracy w ewidencji osób bezrobotnych powiatowego urzędu pracy, przez 12 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca od zawarcia umowy o pracę;
- skierowanych bezrobotnych w wieku poniżej trzydziestego roku życia, przez okres 12 miesięcy od dnia ich zatrudnienia;
- zatrudnione kobiety, które ukończyły 55. rok życia oraz zatrudnionych mężczyzn w wieku powyżej 60 roku życia.
________________________
*Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2004 Nr 99 poz. 1001 z późn. zm.).
**Wysokość składki określa art. 28 ustawy budżetowej na rok 2015 z dnia 15 stycznia 2015 roku (Dz.U. 2015 poz. 153).