Co podatek bankowy oznacza dla MSP?
Ostatnie tygodnie przynoszą kolejne zmiany legislacyjne wprowadzane przez obecną ekipę rządzącą. Oprócz nowelizacji ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o radiofonii i telewizji (mała ustawa medialna), od 1 lutego bieżącego roku zacznie obowiązywać, podpisana przez Prezydenta 15 stycznia, ustawa wprowadzająca tak zwany podatek bankowy, z zasady nakładany na banki i inne instytucje finansowe od wypracowanych zysków lub posiadanych aktywów.
fot. sqback/bigstockphoto.com
W przypadku wprowadzanej zmiany będziemy mieli do czynienia z podatkiem majątkowym, naliczanym tylko od aktywów (niezależnym od osiągniętych zysków lub strat). Zgodnie z założeniami, obejmie on banki krajowe, oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji finansowych, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK-i), krajowe zakłady ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych oraz firmy pożyczkowe. Ustawa przewiduje zwolnienie od podatku banków państwowych – obecnie Banku Gospodarstwa Krajowego.
W każdym przypadku, podstawą opodatkowania będzie nadwyżka sumy wartości aktywów danego podatnika (instytucji), pomniejszona o własne fundusze – limitem, poniżej którego nie będzie obowiązku odprowadzania podatku będą cztery miliardy złotych. Stawka podatku, odprowadzana miesięcznie, ma wynosić 0,0366% sumy aktywów (0,44% w skali roku).
Jakie mogą być skutki wprowadzonej zmiany?
Jak podkreśla ustawodawca, podatek bankowy został wprowadzony w celu pozyskania nowego źródła finansowania wydatków budżetowych. W założeniu, dotyczyć on będzie wyłącznie instytucji finansowych i nie powinien być odczuwalny dla innych podmiotów – na przykład przedsiębiorców. Ustawa jasno wskazuje, że wprowadzony podatek nie może być podstawą do zmiany warunków świadczenia usług finansowych i ubezpieczeniowych, realizowanych na podstawie umów zawartych przed dniem wejścia w życie nowych przepisów.
Jednak, jak wskazują analitycy rynku finansowego, realnym scenariuszem może być przerzucenie kosztów podatku na klientów obciążonych podmiotów. Klienci banków mogą odczuć to zwłaszcza w przypadku chęci skorzystania z kredytów hipotecznych lub inwestycyjnych. W przypadku mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (sektor MSP), oba rozwiązania często stanowią główne źródło finansowania prowadzonej działalności. Już teraz obserwowane jest podnoszenie opłat – w tym marży – dla kredytów hipotecznych dla osób fizycznych, co jednoznacznie oznacza wzrost kosztów ich obsługi. Prawdopodobną reakcją banków może być również obniżenie akcji kredytowej, będące jednoznaczne z trudniejszym dostępem do kredytowania, który w połączeniu z koniecznością ponoszenia wysokich opłat (o ile kredyt zostanie przyznany) mogą wpłynąć na realizowanie przez przedsiębiorców zakładanych projektów biznesowych.
Banki posiadające w swoich ofertach kredyty inwestycyjne (dla firm) nie wykluczają możliwości rezygnacji z tych produktów, z powodu ich niskiej opłacalności. Jeśli tak się stanie, podmioty gospodarcze korzystające z tego typu rozwiązań będą zmuszone zwrócić się do instytucji zagranicznych, co w przypadku najmniejszych inwestorów może również okazać się poważną przeszkodą.