Kiedy da się umorzyć zaległości w ZUS
Umorzenie zaległości powstałych w stosunku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłacanych składek, jest wyrazem rezygnacji z możliwości dochodzenia od płatnika należnych kwot. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami może to nastąpić wskutek stwierdzenia nieściągalności należności, lub ze względu na ważny interes zobowiązanego.
Stwierdzenie nieściągalności zachodzi, gdy:
- przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił takie składniki majątku, w stosunku do których nie można przeprowadzić skutecznej egzekucji; jednocześnie brak jest następców prawnych dłużnika, do których możliwe byłoby skierowanie roszczenia,
- wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika został oddalony przez sąd, ze względu na brak majątku, który byłby wystarczający do pokrycia kosztów postępowania upadłościowego,
- dłużnik zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, i jednocześnie nie posiada majątku, z którego mogłaby zostać przeprowadzona skuteczna egzekucja,
- w przeprowadzonym postępowaniu likwidacyjnym nie nastąpiło zaspokojenie należności,
- wysokość nieopłaconej składki jest niższa aniżeli koszt upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,
- brak majątku, z którego można by przeprowadzić skuteczną egzekucję został stwierdzony postanowieniem komornika lub naczelnika urzędu skarbowego,
- oczywiste jest, że w koszty postępowania egzekucyjnego przewyższą kwoty uzyskana w jego toku.
Natomiast jako ważny interes osoby zobowiązanej do zapłaty, należy rozumieć wystąpienie okoliczności, które uniemożliwiają spłatę zadłużenia, czyli:
- ubóstwo zobowiązanego, które zagraża jego dalszej egzystencji, wynikające z braku minimum socjalnego niezbędnego do zapewnienia podstawowych potrzeb, a także sytuacja, w której po uiszczeniu zaległych składek stan jego finansów osiągnie poziom, który uniemożliwi mu zapewnienie podstawowych potrzeb życiowych,
- klęski żywiołowe i inne zdarzenia losowe,
- ciężka choroba zobowiązanego lub członków jego najbliższej rodziny, przez których rozumie się małżonka, dzieci, rodziców, a nad którymi sprawuje on opiekę, co uniemożliwia mu podjęcie pracy zarobkowej, a tym samym uzyskanie środków na spłatę zadłużenia.
Umorzenie odbywa się po przeanalizowaniu okoliczności konkretnej sprawy pod kątem wystąpienia powyższych przesłanek. Dokonywane jest to na wniosek zobowiązanego, który powinien być odpowiednio umotywowany, a wszystkie okoliczności mogące skutkować umorzeniem odpowiednio udokumentowane.
O umorzenie zaległości wobec ZUS ubiegać się może każda osoba fizyczna lub prawna odpowiedzialna za zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek, która nie posiada środków finansowych na ich zapłatę. Prawo to może więc wystąpić u płatników składek, byłych płatników składek, ich następców prawnych oraz małżonków osób będących przedsiębiorcami, jeśli posiadają majątek wspólny.
Płatnicy składek mogą wnioskować o umorzenie następujących należności:
- za okres do 31 grudnia 1998r. – składek na ubezpieczenia społeczne, składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
- za okres od 01 stycznia 1999r. – składek na ubezpieczenie społeczne, poza kwotami finansowanymi przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne ubezpieczenie, składki na Fundusz Pracy i FGŚP, składki na Fundusz Emerytur Pomostowych.
Złożenie wniosku nie jest jednoznaczne z umorzeniem należności, gdyż zależy od indywidualnej decyzji ZUS. W związku z tym nie stanowi to przesłanki do umorzenia bądź zawieszenia prowadzonego przeciwko zobowiązanemu postępowania egzekucyjnego.