Formy rozliczeń podatkowych

Dodane paź 2, 2013 in Podstawy księgowości | 0 komentarzy

Każdy polski przedsiębiorca musi co miesiąc odprowadzać podatek dochodowy. Jest to niezależne od branży czy wielkości posiadanej firmy. Może on jednak wybrać preferowaną przez siebie formę rozliczeń podatkowych. Do wyboru ma trzy metody odprowadzania podatku dochodowego:

1. Karta podatkowa

Stanowi najlepszą i najczęściej wybieraną metodę rozliczeń, która szczególnie sprawdza się w małych przedsiębiorstwach, głównie jednoosobowych zakładach handlowych, wytwórczo-usługowych czy usługowych, posiadających niewielkie obroty. Charakteryzuje się ona:

• brakiem wymogu prowadzenia ewidencji czy ksiąg podatkowych oraz składania deklaracji o uzyskanym dochodzie,
• brakiem możliwości odliczenia strat i powszechnych ulg oraz doliczeń,
• obowiązkiem wystawiania rachunków i faktur VAT dla klientów, a także prowadzenia ewidencji pracowników,
• niewielkimi nakładami pieniężnymi,
• uproszczoną formą opłacania podatku dochodowego,
• stałą, niezależną od uzyskanego w danym miesiącu dochodu, comiesięczną kwotą do odprowadzenia, ustalaną  na podstawie rodzaju prowadzonej działalności, wielkości gminy oraz liczby jej mieszkańców i liczby pracowników w firmie,
• stałym, ostatecznym terminem na odprowadzenie comiesięcznego podatku (do 7 dnia każdego miesiąca)

Karta podatkowa może być stosowana po złożeniu do Urzędu Skarbowego odpowiedniego wniosku- PIT-16, w terminie do 20 stycznia danego roku podatkowego.Właściciel przedsiębiorstwa od razu wie, ile będzie wynosił jego roczny podatek dochodowy (ustala go US) i nie musi on składać comiesięcznych deklaracji o dochodzie.

Nie można korzystać z opodatkowania w formie karty podatkowej, gdy :

• prowadzi się równocześnie inną działalność gospodarczą,
• korzysta się z usług innych firm (z wyłączeniem usług specjalistycznych),
• rodzaj prowadzonej działalności uniemożliwia opodatkowanie w tej formie,
• wytwarza się wyroby opodatkowane na podstawie odrębnych przepisów,
• zatrudnia się większą liczbę pracowników od tej określonej w ustawie,
• współmałżonek danego przedsiębiorcy prowadzi działalność w tym samym zakresie.

2. Księga przychodów i rozchodów

Ten rodzaj rozliczania się firmy wymaga skrupulatnego prowadzenia zapisów w księdze przychodów i rozchodów, dokumentowania w formie rachunków bądź faktur wszelkich zakupów dokonywanych przez firmę, gromadzenia dokumentów związanych z księgowością danego przedsiębiorstwa, a także sprawdzania ich oraz opisywania. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość podciągnięcia wydatków związanych z danym przedsiębiorstwem w tzw. koszta prowadzenia działalności, z wyłączeniem zakupów środków trwałych. W ewidencje kosztów prowadzenia działalności można również wrzucić usługi biura rachunkowego.

Pozwala ona na rozliczanie podatku dochodowego na dwa sposoby:

• prowadzenie księgi handlowej , czyli tzw. pełnej księgowości na zasadach ogólnych – najlepsze rozwiązanie dla większych firm, których przychód wyniósł przynajmniej 1,2 miliona euro. Wymaga zatrudnienia księgowego bądź wynajęcia biura rachunkowego, gdyż samodzielne prowadzenie tego rodzaju rozliczenia podatkowego jest bardzo trudne, w szczególności dla osób nieposiadających odpowiedniego wykształcenia. Przy samodzielnym rozliczaniu warto wspomóc się programami komputerowymi, takimi jak: Symfonia, CDN Optima, Rewizor, Raks, WF- Fakir.

Księgę handlową mogą wybrać spółki kapitałowe (akcyjne, z o. o.), spółki osobowe prawa handlowego (komandytowa, komandytowo-akcyjna) oraz osoby fizyczne lub spółki osób fizycznych. Pociąga ona za sobą konieczność skrupulatnego ewidencjonowania wszelkich operacji gospodarczych, wydawanych należności i zobowiązań, a także prowadzenia szczegółowych ewidencji w związku z poszczególnymi obszarami działalności firmy. Zaletami tej formy rozliczeń podatkowych są: syntetyczny oraz analityczny obraz stanu finansowego firmy, możliwość śledzenia na bieżąco stanów zapasów i wzajemnych stosunków należności i zobowiązań, które pozwalają na analizę kontaktów z kontrahentami, partnerami. Stawki podatku dochodowego są stałe i wynoszą 18% oraz 32%.

• podatek liniowy (19%) – mogą go wybrać przedsiębiorcy, których przychód nie przekroczył 800 tys. euro.

3. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Stanowi on najlepsze rozwiązanie dla działalności gospodarczych prowadzonych przez tylko jedną osobę bądź takich prowadzonych w formie spółki cywilnej. Nie mogą z niego korzystać właściciele lombardów, aptek, kantorów, a także przedstawiciele wybranych wolnych zawodów. Jego podstawowym założeniem jest prowadzenie paru kluczowych dokumentów:

• ewidencji wyposażenia,
• ewidencji przychodów (na podstawie faktur oraz innych dokumentów),
• wykaz środków trwałych, a także wartości prawnych i niematerialnych (spis zakupionego sprzętu)

Ryczałtowy sposób rozliczania się z podatku dochodowego zmusza przedsiębiorcę do przechowywania wszystkich dowodów zakupionych towarów, czyli paragonów, faktur, rachunków. Istotne jest również rozliczanie się z indywidualnej karty ewidencji przychodów pracownika (do 20 dnia każdego miesiąca). Stanowi on jednak stosunkowo prostą i wygodną formę rozliczania się z urzędem skarbowym.

Stawki podatku ryczałtowego, zależne od rodzaju działalności gospodarczej, wynoszą 3%, 5,5%, 8,5%, 17% lub 20%. Podatek ryczałtowy wyliczany jest od przychodu przedsiębiorcy, bez uwzględnienia kosztów ponoszonych w związku z działalnością, składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne. Decydując się na niego, nie można zastosować żadnych ulg podatkowych.

Podczas zakładania własnej firmy rozliczanie się z Urzędem Skarbowym  na zasadach ogólnych jest domyślne, jeśli natomiast chce się wybrać kartę podatkową, ryczałt lub podatek liniowy, to należy złożyć odpowiedni wniosek. Oznacza to, iż dany przedsiębiorca musi rozliczać się według skali podatkowej (na zasadach ogólnych, prowadząc księgę handlową), jeśli odpowiednio szybko nie powiadomi urzędu skarbowego o wyborze innego sposobu rozliczenia.

Czasem zdarza się, iż wybrana wcześniej forma opodatkowania przestaje być dla przedsiębiorcy optymalna. W takim wypadku przedsiębiorca musi złożyć wniosek do Urzędu Skarbowego do 20 stycznia danego roku podatkowego.

Dotychczasową formę opodatkowania na kartę podatkową może zmienić tylko ten przedsiębiorca, który prowadzi działalność rzemieślniczą, usługową, usługowo-wytwórczą bądź posiada określony wolny zawód. Zmiana dokonuje się po wypełnieniu formularza PIT-16.

Wyboru na podatek ryczałtowy mogą dokonać tylko te przedsiębiorstwa, których przychód nie przekroczył 150 000 euro. Warto pamiętać, że z ryczałtu na zasady ogólne (według skali podatkowej) można przejść w dowolnym momencie roku podatkowego. Przejście na podatek liniowy (za pomocą formularza CEIDG-1) warto rozważyć wtedy, kiedy dochody przekroczą 100 000 zł.