Kiedy można wykreślić podatnika VAT z rejestru?
Przedsiębiorca, który jest zarejestrowany jako podatnik VAT i zgłoszony do urzędu skarbowego, ma taki status do momentu samodzielnej rezygnacji z niego; jest to jednak niekiedy tylko teoria. Jak się okazuje w praktyce, może zostać on wykreślony nawet bez wiedzy o tym fakcie.
Rejestracja podatnika VAT następuje poprzez złożenie przez przedsiębiorcę formularza VAT-R w urzędzie skarbowym. Na tej podstawie podmiot zostaje odnotowany jako płatnik w rejestrze VAT. Tak samo odbywa się wyrejestrowanie podatnika na własną prośbę. Przepisy jednak wskazują, że nie tylko sam przedsiębiorca może się wyrejestrować, ale może zostać wyrejestrowany nawet bez swojej wiedzy.
Wykreślenie podatnika VAT przez urząd skarbowy z rejestru może być poważnym kłopotem dla przedsiębiorcy. Firma, która została wykreślona z rejestru, traci prawo do odliczania podatku VAT od faktur kosztowych. Ale nie tylko z tego powodu może zaistnieć problem. Jeśli przedsiębiorca wykreślony z rejestru wystawia fakturę z naliczonym podatkiem VAT, to jego kontrahent także traci prawo do odliczenia tego podatku.
Wykreślenie może nastąpić w przypadku, jeśli firma nie złoży kilku deklaracji podatkowych, a urząd skarbowy uzna, że pod adresem prowadzonej działalności gospodarczej nie ma przedsiębiorstwa ani śladów jego działalności. Może się to stać nawet bez wydawania decyzji i poinformowania o tym przedsiębiorcy. Urzędy skarbowe wychodzą z założenia, że w momencie, kiedy podatnik nie składa deklaracji, znika z ewidencji, a co za tym idzie, traci prawo od odliczania podatku naliczonego. Przedsiębiorca nie może odwołać się od decyzji, bo wykreślenie nie jest decyzją administracyjną; jest uznawane uznawane jedynie za czynność materialno-techniczną. Takie postępowanie jest akceptowane przez sądy administracyjne.
Dla przedsiębiorcy jedyne wyjście z sytuacji to zarejestrowanie się na nowo. Co ważne, deklaracje, które nie zostały złożone, i tak należy dostarczyć – pod warunkiem, że przedsiębiorca w okresie, o którym mowa, wykonywał czynności związane z podatkiem VAT. Podstawą do wykreślenia podatnika z rejestru jest art. 96 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z ustawą naczelnik urzędu skarbowego może wykreślić podatnika w sytuacji, kiedy mimo podjętych czynności sprawdzających okazuje się, że podatnik nie istnieje lub w przypadku, gdy mimo podjętych udokumentowanych prób nie można się z nim skontaktować. Próby kontaktu z podatnikiem są podejmowane w formie telefonicznej, są wysyłane wezwania, następują oględziny miejsca prowadzenia działalności. To daje podstawę do stwierdzenia, czy przedsiębiorca nadal prowadzi działalność. Przepisy nie określają, po jakim czasie może nastąpić wykreślenie z rejestru. Zwyczajowo trwa to kilka miesięcy. Organy starają się działać tak, aby eliminować z rynku nieuczciwych podatników.
Ważne jest, aby podatnik składał deklarację terminowo, każdorazowo zgłaszał zmiany adresu korespondencyjnego w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a w składanych deklaracjach zawsze wpisywał aktualny numer kontaktowy. Pozwoli to uniknąć ewentualnych problemów związanych z wykreśleniem podatnika z rejestru.